Senderismo en Galicia, Sendeiro de Laxe a Lagoa de Traba

MONTAÑAS GALAICAS, SUBIDA A PENA RUBIA (1822 m), O PEQUENO CERVINO GALEGO.

 

 

Desta vez fago o ascenso a un cumio moi simbólico na montaña galega, no último grande cumio da parte sur da Serra dos Ancares, o Pena Rubia. Seu abrupto cumio, se levanta de forma imperante sobre a serra cos seus 1822 metros, dando unha imaxe, iso si, en muito menor tamaño, que a muitos nos recorda o emblemático monte Cervino, nos Alpes.

Non e a primeira vez que volto o lugar, xa antes no inverno o intentara subir dúas veces só, pero ambas por diferentes factores (neve moi branda, néboas cerradas, sendeiros cerrados, falta de orientación a cumio...) tivera que deixalo. Desta vez, xa en verán, o volto a intentar pola mesma ruta elexida no inverno, dende a aldea de Deva, pasando polo refuxio de Brego e Golada de Valongo, unha ruta un pouco máis longa que a habitual empregada para este cumio, que anda nos 14 km, mentres que esta variante, anda nos 16 km.

As 10 da mañá arranco da pequena aldea de Deva, a terceira vez neste ano, polo que xa me é ben coñecida. Antes de coller o camiño o fondo desta, há unha cancela para o gando, a cal se pode abrir, pero recordar cerrala despois.

O camiño e amplo e cómodo, comeza a subir moderadamente cara a Campa de Brego sobre as fragas val do río homónimo. O outro lado do val, o alto podemos observar xa o cumio do Pena Rubía, con forma de corno monolítico, reinando sobre os montes do redor. No inverno polas néboas, non puidera ver esta estampa.

Despois duns 40 minutos no camiño, comezo a ver o fondo a verde Campa de Brego e seu refuxio, rodeade de altas montañas secundarias, impoñendose o Tres Bispos (1792 m). No lugar me atopo cun burro con montura, e gando vacún pastando, e o pouco aparece un veciño de Deva, Segundo de Deva. Temos unha pequena conversa moi amable e enriquecedora sobre o lugar, o cal borda de auga e verdor, que riqueza. Deixo atrás a Segundo e o val de Brego, e me introduzo nunha fraga pola cal se sube a Golada ou Collado de Valongo.

 

Fai un día soleado, a medida que collo altura comeza a soprar un vento fresco moi levadeiro, o que non me gosta son as nubes que comezan a vir dende o nordeste, pois neste día había ameaza de tormenta pola tarde.

Chego a Golada de Valongo,a 1609 metros, tras unha subida que se leva moi ben. Aquí se abre a paisaxe e xa se poden ver o outro lado, tras unha valla para o gando, os verdes vales do Bierzo. Dende este punto, tamén se ve grande parte dos cumios maiores dos Ancares, o primeiro e inminente, o Tres Bispos, como así o lonxe, outras serras do noroeste como os Aquilanos, A Lastra, O Teleno e mesmo Trevinca, e o norte, os primeiros cumios da Cordilleira Cantábrica máis occidental.

 

Agora toca subir o próximo Alto das Becerreiras (1699 m), no cal a paisaxe inda se abre máis sobre un chan de pastizal verde, onde pasta outro rabaño de vacas en altura. Dende este punto, temos unha primeira grande panorámica do Pena Rubía e seu pequeno macizo, así como case da totalidade da propia Serra dos Ancares. Tras o Pena Rubia, tamén comeza a verse as formas da fermosa Serra do Courel, así como o oeste o fin das verdes montañas e vales, o val do Miño e a chaira de Lugo.

 

 

Tal vez este tramos que me espera, sexa o máis complexo, non por dificultade técnica, senón porque practicamente non há sendeiro, pero aproveitando a boa visibilidade para orientarse, e que a vexetación, de carrascos na maioría, se atopa baixa (tamén inflúe que nesta época o gando esta na alta montaña), descendemos o Golada de Cardiadelos sen muitos problemas.

Aquí é onde se une este roteiro co que soe ser máis habitual, que sube directo dende a Campa de Brego, pero vendo o estado da ruta, acho ultimamente tampouco suben muitos montañeiros. Agora toca subir a última montaña antes da propia Pena Rubia, Penas de Verdía (1762 m), a cal no seu camiño antes ascendemos outros altos menores. Neste punto, fora onde dera a volta a última vez no inverno, posto que o sendeiro desaparecía por completo pola alta vexetación que chega a cintura, desta vez a situación é similar, pero o día despexado e boa visibilidade da propia Pena Rubia na fronte, a situación muda.

 

No alto das Penas de Vendía, temos tal vez as mellores vistas sobre a Serra dos Ancares desa zona, dende onde tamén vemos máis abaixo, cun chan moi verde pero seco, a Lagoa de Forrón. Comezan a aparecer algúns fitos para marcar o bo camiño, eu mesmo monto algún máis para orientarse, pois neste tramo a vexetación faise máis prado con pedregais, máis o estilo da Cordilleira Cantabria. Ate se queres como alternativa, se poden ir trepando de forma sinxela algúns riscos por fora do carreiro. Na pequena baixada antes de chegar a elevación de Pena Rubia, o este temos unha fermosa panorámica sobre o val berciano de Teixeira.

Neste momento teño ante min o pedregoso e impoñente cumio da Pena Rubia, o este, unha profunda caída libre duns 600 metros case inaccesible, polo que o camiño o alto faise virando a cara oeste, onde temos dúas opcións. A máis doada, seguir virando o oeste por onde se accede o cumio por un forte desnivel pero sen complicación, ou seguir a cresta de pedra sobre o vacío, máis exposta. Eu con espírito aventureiro collo esta última cunha subida máis alpina, non e difícil, pero compre ter muita precaución.

O fin de dita cresta, no seu punto máis alto, chegase o cumio da Pena Rubia, a 1822 metros, cumio moi pequeno sen punto xeodésico. Non se pode describir a ledicia e felicidade dun cando chega a un cumio, despois dun duro esforzo deportivo e adversidades que poden surxir na marcha, pero a sensación se contaxia coa beleza do entorno. Como se de unha advertencia para espertar e voltar a realidade do lugar inhóspito e salvaxe que nos atopamos, há unha placa de lembranza a un montañeiro caído neste monte, DEP.

Cunha ampla panorámica, vexo o lonxe, sobre un risco, cinco rebecos que me observan, mágoa non levar a cámara de vídeo comigo. Aquí vos deixo as fotos do cumio, para que vexades o esplendor de dita montaña.

  

 

Agora toca xantar e logo descender polo mesmo camiño, seguen entrando nubes dende o nordeste pero semella que non haberá tormenta, o día segue sendo caloroso pero con esa brisa tan agradable da montaña, polo que aproveitarei para desfrutar de vagar da paisaxe e entorno no descenso.

Chegado de novo a aldea de Deva, volto topar con Segundo, e temos outra pequena conversa, coa cal remata esta aventura. Que todos os días nos montes poidan ser como este, nos vemos nas montañas e nos sendeiros!

Ascenso o Pico da Nevosa (1546 m), teito do Gerês/Xurés

Ruta de montaña que comeza dende a parroquia de San Paio de Araúxo, no concello de Lobios (A Baixa Limia ou Querquenia). Esta ruta ten uns 20 km de distanza onde ascenderemos dende San Paio ate o o cumio do Alto da Nevosa, uns 850 m. Esta ruta esta sinalizada ate a Chivana da Pedreira (que eran antigos chozos de pedra dos pastores), logo, xa na montaña pura e dura, atopase sen sinalización e nun entorno bastantes salvaxe e inhóspito.

Primeiro saio de San Paio cara o paso do Rego da Pala, unha ruta tranquila onde o primeiro kilómetro é de formigón, para logo pasar a un camiño en bo estado. Pouco a pouco nos imos metendo no profundo val do rego, onde o cruzaremos por un pontillón de formigón, vendo o fondo do val os primeiros cumios que pasan os 1000 m, e a zona alta chamada Prado Seco. Na outra ribeira un pequeno espazo recreativo con mesas e fonte. Se fas esta ruta como no caso, en verán, e levas pouca auga, polas altas temperaturas na zona, recomendo neste punto coller auga.

Comexamos a ascender agora o val pola outra vertente, ate chegar a unha chaira de altura, na cal iremos pouco a pouco gañando altitude ate chegar a Chivana da Pedreira. Neste punto a paisaxe se abre, é entre vexetación baixa seca e muita pedra granítica, podemos comezar a ver no alto algúns dos principais cumios da ruta.

O chegar o antigo refuxio de pastores da Chivana do Pedroso, con muros para protexerse na noite dos lobos e alimañas, remata a parte sinalizada. A partir de agora, nunha paisaxe que pouco a pouco farase semellante a un entorno luar de pedra branca, e importante ter boa orientación e seguir sempre os sendeiros e mesmo pasos de gando cara os cumios principais.

Sigo ascendendo con pouco desnivel por un carreiro que por momentos desaparece, pero grazas a boa visibilidade e levar o mapa topográfico no mobil, me vou orientando. Chegase así o lado dun curuto pedroso que sobresae no terreo, e del descendese a un pequeno val tras súa goleta ou collado, o cal cun curto descenso cruzase o pequeno río por outro pontillón de formigón. Estamos na zona coñecida como Curral do Bispo.            

A partir de aquí, comeza o desnivel de verdade, polo que eu persoalmente, baixo un forte sol, decido parar a almorzar algo, repoñerme e refrescarme no rego, para así estar con boas forzas para o ascenso de verdade que ven agora.

Volto a porme en marcha, agora case sen vexetación a visión é millor, e comeza a verse o mar de pedra, o cal descansa solitario e maxestuoso. Co Alto da Nevosa, que é irmá do Pico Nevosa (este atopase detrás) xa ben localizado e a vista, vou atallando no ascenso entre penedos e empinados outeiros de pedra, cunha fermosa vista do val do Limia as miñas costas.

 Xa en altura, se comeza a ver a vertente portuguesa, coas goletas ou collados inda verdes pese estar case en agosto. Chego así o Alto da Nevosa, a 1522 m, punto máis alto do lada galego a uns metros só da raia con Portugal. 

Xunto a grande mole pedrosa que impresiona, un verde e pequeno prado de altura onde nacen pequenas veas de auga, que alimentaran os regatos máis abaixo. Dicir que dende aquí pese estar o lado, inda non se ve o Pico da Nevosa, senón que diante ten un outeiro no cal se atopa o marco da fronteira. Subidos agora a este outeiro, si podemos ver do lado portugués (só a uns metros do galego) con todo seu explendor, o teito destas montañas e o segundo máis alto da Portugal continental, o Pico da Nevosa.

O pico e outra molo de pedra maxestuosa que se eleva dende a base uns 50 metros. De seguro polo pouco transito de montañeiros nesta época do ano, un duda por onde ascendelo, ate pensa que ten que trepar, pero o certo é que só há que seguir ese corte natural que ten no medio, e unha vez arriba, cunha sinxela trepada, xa che deixa no seu pequeno e alpino cumio.

Dicir que eu, sen saber isto de inicio, o subo polo lado sur, muito máis complicado e comprometido, pois o final ten un pase que sen unha mínima experienza en escalada, pode ser moi perigoso pois é moi exposto o vacío.

 

Unha vez que un, inda que sexa en solitario, alcanza un grande cumio, se lle esquece todas as penas e fatigas da subida, e iso exactamente foi o que pasoume o tocar o pequeno teito en forma de cresta erosionada da Nevosa. Un cumio moi vertixinoso e pequeniño, aéreo e alpino, dende el, unha incrible vista de aguía sobre todo o sur occidental ourensán e norte portugués, cun entorno abrupto cunha paisaxe que fai a un pensar que esta na Lúa. Sobre esta paisaxe, comezo a identificar outros cumios, serras, lagos, vales e muito máis, así vos mostro a vista do Pico da Nevosa, a 1549 m.

 

O que se pode asegurar, e que cando un comeza o descenso, e se fixa máis na paisaxe e entorno, dalle a impresión de que o Gerês ou Xurés, e muito máis amplo e afastado do que pensaba, ate semella unha terra de ninguén.

Na volta indo ben de tempo, e cunha pequena brisa que comezaba a entrar, decido improvisar ruta por outra vertente. Por momentos que a paisaxe se cerra máis na vexetación, me sinto perdido, pero así que consigo voltar coller altura sobre algún penedo ou similar, me volto atopar. Neste descenso, sigo atopando mostras do salvaxe e bravo que é este lugar.

Prosigo o descenso ate chegar a un camiño principal, que me leva a fonte e arboleda recreaticva da cal falaba o inicio, antes de cruzar o primeiro pontillón, xa teño San Paio a tiro de pedras. Tras unhas 9 horas de aventura, muito calor e sensacións no lugar que un se as garda para si, me refresco, descanso e merendo ocaron dunha pequeliar fonte sacada sobre un vello carballo.

 

Espero que coa descripción e fotos, vos poida servir se decidides facer esta dura ruta, pois recordade que aquí, a orientación e ir preparado e moi importante. Saudiños e ate a próxima aventura!

Ascenso os Ancares invernais, dende Piornedo a Penalonga e Pico Cuíña, t...

Ruta do kilómetro vertical de Penaboa-Pía Páxaro (O Courel)

Subida pola ruta vertical o Penaboa (1457 m) e Pía Páxaro (1613 m) na Serra do Courel, realizada o 9 de outubro do ano 2018.

Os nosos compañeiros o meigo do tea e Tiago realizaron un percorrido fantástico na subida pola ruta vertical o Penaboa (1457) e o Pía Páxaro (1613) na fermosísima e máxica serra do Courel aínda co día era un pouco pechado polas néboas e pérdense a fantásticas vistas nos destinhe o percorrido tan galaico solitario e fermoso da meiga serra do Courel compartimo-lo vídeo pra disfrute de tódolos que soñan coas solitarias e máxicas cumes da Galiza.

Vos deixamos algunhas imaxes e o vídeo que temos na hemeroteca.

Imaxes 

Inicio da Ruta dende Ferreirós de Arriba  (Folgoso do Courel)

 

 

Deixamos o andar para comezar o ascenso vertical, o final ten uns deportivos pasos aéreos.

 

Cumio de Penaboa (1.457 m)

 

Camino do Pía Páxaro e seu cumio, con 1.613 m e a segunda altura da Serra do Courel tras o Formigueiros,